Inwestowanie wiąże się z ryzykiem

Decydując się na zakup nowego sprzętu domowego, chcemy wybrać jak najlepszy produkt w najkorzystniejszej cenie. W tym celu oceniamy szczegółowe parametry, sprawdzamy ceny w porównywarkach internetowych i szukamy obiektywnych opinii użytkowników, starając się nie polega wyłącznie na opisie towaru, czy opinii sprzedawcy. Zdarza się, że zwracamy uwagę na dodatki, takie jak okres gwarancji, czy dodatkowe ubezpieczenie sprzętu, które również mogą wpłynąć na nasz wybór. Wyszukiwanie najlepszej oferty często zajmuje sporo czasu i wysiłku.

Wydawać by się mogło, że dochowując staranności przy wyborze lodówki, czy odkurzacza, równie rozsądnie zachowujemy się w przypadku podejmowania decyzji inwestycyjnych, szczególnie że mijający rok obfitował w afery finansowe, a na Listę ostrzeżeń publicznych Komisji Nadzoru Finansowego trafiały kolejne podmioty. Mimo iż media informują o kolejnych oszustwach, „łowieniu jeleni”, czy poszkodowanych, którzy uwierzyli w szybki zysk bez ryzyka, nielegalne firmy inwestycyjne wyrastają jak grzyby po deszczu i nadal wykorzystują naiwność niedoświadczonych inwestorów i ich, czasami lekkomyślne, podejście do lokowania pieniędzy w niepewne przedsięwzięcia. Nadal nie wszyscy inwestorzy są świadomi tego, że prowadzenie działalności inwestycyjnej jest obwarowane wieloma wymogami prawnymi i podlega ścisłemu nadzorowi na poziomie europejskim oraz lokalnym i dają się oszukać pseudodoradcom inwestycyjnym, proponującym nierealne zyski.

Przed rozpoczęciem inwestowania należy koniecznie zweryfikować, czy podmiot oferujący usługi lub instrumenty finansowe ma do tego prawo w danym kraju, działa legalnie, przez jaki organ jest nadzorowany i jakie są zasady gwarantowania środków przez ten podmiot. Od maja 2018 r. w odniesieniu do podmiotów działających w Unii Europejskiej można to zrobić na portalu Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) pod tym linkiem: https://registers.esma.europa.eu/publication/searchRegister?core=esma_registers_upreg. Rejestr jest zasilany danymi o podmiotach z poszczególnych krajów unijnych, w tym z rejestrów prowadzonych przez Komisję Nadzoru Finansowego: https://www.knf.gov.pl/dla_konsumenta/wyszukiwarka_podmiotow. Przy wyborze firmy warto sprawdzić, czy nie znajduje się ona na liście Listę ostrzeżeń publicznych Komisji Nadzoru Finansowego: https://www.knf.gov.pl/dla_konsumenta/ostrzezenia_publiczne, lub nie została ukarana przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Ważna dla inwestora powinna być również strona internetowa firmy, na której powinna znaleźć się informacja o podmiocie, siedzibie, zarządzie oraz instytucjach go nadzorujących, jak również zestaw dokumentów w języku polskim, takich jak raporty, regulaminy świadczenia usług, tabele opłat i prowizji, karty produktów zawierające szczegółowe informacje o ich charakterystyce, czy też, jak w przypadku niektórych firm inwestycyjnych, ostrzeżenie o ryzykach towarzyszących inwestowaniu wraz z informacją o procentowym udziale inwestorów, którzy ponoszą straty.
Informacje ze strony internetowej, w szczególności te dotyczące organów nadzorujących powinno się zweryfikować bezpośrednio na stronach nadzorców. Niechlubną praktyką jest umieszczanie nieprawdziwych informacji o posiadaniu oddziałów w krajach unii, czy posiadanych licencjach. Austriacki nadzór finansowy FMA ostrzegał inwestorów przed firmą Sun Capital Limited, która aby zyskać wiarygodność w oczach potencjalnych klientów¹, informowała o swoich siedzibach w Europie, które w rzeczywistości nie istniały. Zdarza się również, że niektóre firmy, aby uprawdopodobnić legalność działania i wzmocnić swój wizerunek, umieszczają na stronie internetowej informacje o zdobytych nagrodach, czy też współpracy z renomowanymi instytucjami finansowymi, co często okazuje się nieprawdą. Warto sprawdzić, czy dana firma rzeczywiście jest zarejestrowana pod podanym adresem, na przykład w oficjalnych rejestrach. W Polsce jest to baza KRS i portal CEIDG. W przypadku firm zagranicznych można znaleźć informacje w rejestrach danego kraju.
Kiedy sprawdzimy już wiarygodność firmy i kwestie prawne należy pamiętać, aby nie inwestować jeśli produkt, instrument finansowy, czy oferowana usługa jest dla nas niezrozumiała, sprzedawca roztacza przed nami wizje lukratywnych zysków, nie wspominając o ryzykach.
Kierujmy się przede wszystkim zdrowym rozsądkiem.
Joanna Grynfelder

1^ https://www.fma.gv.at/en/sun-capital-limited/