17 sierpnia br. Komisja Europejska przyjęła zasady regulujące wdrażanie mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM) w okresie przejściowym, który rozpoczyna się 1 października bieżącego roku i potrwa do końca 2025 r. W opublikowanym rozporządzeniu wykonawczym określono obowiązki sprawozdawcze mające zastosowanie do unijnych importerów towarów objętych CBAM w okresie przejściowym, a także metodykę obliczania emisji wbudowanych uwalnianych w procesie produkcji towarów objętych CBAM w tym okresie.
CBAM znany również jako „opłata węglowa” jest mechanizmem mającym zapobiec zjawisku „ucieczki emisji”, czyli sytuacji gdy przedsiębiorstwa z siedzibą w UE przenoszą wysokoemisyjną produkcję za granicę, aby skorzystać z niższych standardów, lub gdy produkty unijne zastępuje się importowanymi produktami o większej emisji dwutlenku węgla, co z kolei osłabia efekty UE działań w dziedzinie klimatu. W tym celu, CBAM będzie wymagał od importerów towarów wymienionych w załącznikach wspomnianej regulacji, zakupu „certyfikatów CBAM”, których celem będzie poddanie tych towarów taką samą ceną uprawnień do emisji dwutlenku węgla, jaka jest nałożona na producentów objętych systemem EU ETS. Obowiązki te obowiązywać będą jednak dopiero kiedy regulacja wejdzie w pełną fazę swojego obowiązywania, tj. od 1 stycznia 2026r.
W okresie przejściowym, trwającym od 1 Października 2023r. do 31 Grudnia 2025r., importerzy będą jedynie musieli składać sprawozdania na temat emisji wbudowanych związanych z importem towarów objętych CBAM bez opłacania wyrównania finansowego. Zapewni to importerom czas na przygotowanie i planowanie oraz umożliwi finalne dopracowanie metodyki do 2026 r.
Aby pomóc zarówno importerom w UE, jak i producentom w państwach trzecich, Komisja opublikowała również wytyczne dotyczące praktycznych aspektów wdrażania nowych zasad. Jednocześnie trwają prace nad specjalnymi narzędziami informatycznymi mającymi pomóc importerom w dokonywaniu tych obliczeń i ich zgłaszaniu, a także opracowywane są materiały szkoleniowe, webinaria i instrukcje mające pomóc przedsiębiorstwom w momencie rozpoczęcia stosowania mechanizmu w okresie przejściowym. Wprawdzie importerzy są zobowiązani do gromadzenia danych za czwarty kwartał już od 1 października 2023 r., to pierwsze sprawozdanie należy przedłożyć dopiero do 31 stycznia 2024 r.
CBAM jest jednym z głównych filarów unijnego programu „Gotowi na 55” i przełomowym narzędziem UE w walce z ucieczką emisji gazów cieplarnianych.
Przydatne linki:
Źródło: Komisja Europejska
